sự phát triển của meme coin: từ sự cuồng nhiệt đến sự tiến hóa thị trường hợp lý
Bài viết này hệ thống hóa quá trình phát triển của meme coin, thông qua phân tích các trường hợp điển hình và tiết lộ logic giá trị độc đáo của nó: khác với tài sản tài chính truyền thống, giá trị cốt lõi của meme coin thể hiện bằng "sức lan tỏa văn hóa × sự đồng thuận của cộng đồng", chứ không hoàn toàn phụ thuộc vào công nghệ hay giá trị thực dụng. Dựa trên các đặc điểm tiến hóa của nó, có thể chia thành ba giai đoạn phát triển chính:
1. Đào đất/Khởi đầu(2013-2016) - Tăng trưởng hoang dã, sóng lớn rửa trôi cát
Loại hoa nở trong đêm: độ hot ngắn hạn, thiếu nền tảng văn hóa, nhanh chóng tuyệt chủng. ( như Mooncoin, TIPS, Nyancoin)
Kiểu tướng thắng lợi mãi: biểu tượng văn hóa + cộng đồng thúc đẩy, sống lâu dài. ( như DOGE)
2. Ngủ đông/Bùng nổ ( 2017-2021) - Thời đại hợp đồng thông minh, đồng meme đón nhận sự biến đổi chất.
Hình dạng sao băng: Được thúc đẩy bởi đầu cơ, bong bóng vỡ nhanh chóng. ( như UET, HOGE)
Hằng tinh trường minh: mở rộng sinh thái, phá vỡ giới hạn. ( như ShibaSwap của SHIB )
Đột phá chuyển đổi: cố gắng đổi mới, nhưng bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố hạn chế, tiến triển chậm. ( như kế hoạch vũ trụ của FLOKI, sự liên kết chuỗi công cộng của SAMO )
3. Lắng đọng/Tái cấu trúc(2022-2025) - Sự trỗi dậy của câu chuyện mới, thị trường bắt đầu tái cấu trúc
Loại hình đầu cơ ngắn hạn: dựa vào các điểm nóng, rủi ro cực kỳ cao. ( như cơn sốt câu chuyện chính trị của TRUMP )
Động lực từ hệ sinh thái: Dựa vào chuỗi công khai, bùng nổ ngắn hạn. ( như WIF, BONK)
Đổi mới kể chuyện: AI + Meme, thổi phồng khái niệm, khủng hoảng niềm tin. ( như GOAT)
Biểu tượng văn hóa: IP nổi tiếng, độ hot ngắn hạn. ( như MOODENG)
Meme coin sẽ tiếp tục đối mặt với thử thách cân bằng "thổi phồng và thực chất", trong khi đổi mới công nghệ ( như AI, DeFAI ) và xây dựng cộng đồng sẽ trở thành những yếu tố then chốt. Mặc dù thị trường đang trải qua sự điều chỉnh, nhưng như một sản phẩm điển hình của kinh tế chú ý, meme coin vẫn sẽ giữ vị trí và ảnh hưởng độc đáo của mình trong lĩnh vực tiền điện tử.
Nhìn lại lịch sử, điểm lại mạch lạc:
Là một trong những sự tồn tại độc đáo nhất trong lĩnh vực tiền điện tử, meme coin vừa có thuộc tính văn hóa vừa có đặc điểm tài chính. Nhìn lại lịch sử của meme coin, cũng là đang nhìn lại lịch sử va chạm giữa văn hóa internet và tài chính đầu cơ.
Từ những câu chuyện đùa châm biếm ngay từ đầu, đến nay đồng meme đã chiếm được một vị trí trên thị trường, đồng meme đang dùng kinh nghiệm của nó để nói với chúng ta - trong thời đại hiện nay, có lẽ sự cộng hưởng văn hóa và niềm tin cộng đồng có thể thúc đẩy việc tạo ra giá trị hơn cả các bản white paper công nghệ. Khi thế giới tài chính truyền thống vẫn đang cố gắng tạo ra giá trị mới, đồng meme đã định hình lại nhận thức của mọi người về "giá trị" chính nó.
Trong thời đại mạng xã hội chi phối, tốc độ và cách thức lan truyền thông tin đã xảy ra sự thay đổi căn bản. Một meme nổi tiếng trên Reddit hoặc X có thể đạt hàng triệu lượt tiếp cận trên toàn cầu chỉ trong vài giờ, và sức mạnh của việc lan truyền theo cách virus này hiện nay đã được chuyển hóa thành giá trị tài chính. Meme coin như một phương tiện hoàn hảo cho sự chuyển hóa này, đã viết nên câu chuyện và huyền thoại của riêng mình trên trục tọa độ theo thời gian.
Phá đất/Mở nền(2013-2016) - Thời điểm đang phát triển, những người dũng cảm đứng vững trong sóng; nơi sóng lớn cuốn trôi, những người thất bại lặng lẽ rời khỏi sân khấu.
Thời kỳ này chứng kiến quá trình đổi mới nguyên thủy từ con số không đến một của meme coin, thể hiện một hệ sinh thái độc đáo nơi sự phát triển hoang dã và lựa chọn tự nhiên cùng tồn tại. Lấy sự ra đời của DOGE vào tháng 12 năm 2013 làm mốc khởi đầu tiêu biểu, đến năm 2016 khi công nghệ hợp đồng thông minh của Ethereum trưởng thành, tạo thành "thế kỷ sáng tạo" thuần khiết và chân thật nhất trong lịch sử phát triển của meme coin.
Về mặt kỹ thuật, trừ một số trường hợp ngoại lệ, hầu hết các đồng meme ở giai đoạn này đều dựa trên các nhánh mã của Bitcoin hoặc Litecoin.
Về hiệu suất thị trường, trong thời gian này, các đồng meme ra đời có chu kỳ hoạt động trung bình chỉ 11,7 tháng, nhưng những người sống sót như DOGE lại thể hiện sức sống đáng kinh ngạc.
Về mặt địa vị lịch sử, ý nghĩa nền tảng của giai đoạn này không thể bị đánh giá thấp. Thực tế, lịch sử đã cho chúng ta biết: sự đổi mới thực sự thường nảy sinh trong thời điểm chưa có quy tắc, và giai đoạn 2013-2016, một sân chơi chưa được hình thành hệ thống, chính là nơi đã bảo lưu những gen nổi loạn và tinh thần đổi mới quý giá nhất của thế giới tiền điện tử.
Ẩn nấp/Bùng nổ ( 2017-2021) - Trong những lúc thủy triều lên xuống, có những người thông minh nổi dậy; nơi phong vân biến đổi, dẫn dắt những người hùng thất bại trong cát.
Trong năm năm qua, thị trường đã chứng kiến sự chuyển mình của meme coin từ một văn hóa ngách đến tài sản tài chính chính thống. Với việc tiêu chuẩn ERC-20 được phổ biến vào năm 2017 làm mốc kỹ thuật, đến năm 2021, khi SHIB đạt giá trị thị trường lịch sử, meme coin đã hoàn thành sự biến đổi từ "trò đùa trên mạng" thành "mục tiêu đầu tư hiện tượng."
Về mặt kỹ thuật, sự trưởng thành của hợp đồng thông minh đã hoàn toàn tái cấu trúc logic phát hành của meme coin. Theo dữ liệu trên chuỗi Ethereum, hầu hết các meme coin ra đời từ năm 2017 đến 2021 đều chọn áp dụng tiêu chuẩn ERC-20 hoặc dựa vào các giao thức khác, giảm chi phí phát hành xuống dưới một phần nghìn ( so với phát triển trên chuỗi độc lập với hàng chục nghìn đô la ). Sự dân chủ hóa công nghệ như một con dao hai lưỡi đã sinh ra cơn sốt "mọi thứ đều có thể là meme", nhưng cũng đặt ra nguy cơ cạnh tranh đồng nhất.
Đồng thời, ở cấp độ kể chuyện thị trường, vào tháng 12 năm 2017, giá trị thị trường DOGE lần đầu tiên vượt qua 1 tỷ đô la Mỹ, trong khi vào thời kỳ cao điểm năm 2021, tổng khối lượng giao dịch của các đồng meme trong một ngày đã vượt qua 30 tỷ đô la Mỹ, chiếm 12,3% toàn bộ thị trường tiền điện tử. Đáng chú ý là, các đồng meme ra đời vào giai đoạn này có vòng đời được cải thiện rất nhiều so với giai đoạn trước.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng không phải tất cả các meme coin đều có tỷ lệ sống sót cao hơn và thời gian sống lâu hơn. Theo báo cáo nghiên cứu của chainplay, các dự án meme coin trung bình đều gặp phải trường hợp tử vong mỗi tháng vào năm 2020.
Xem xét toàn bộ lịch sử tiền điện tử, sự thay đổi sâu sắc nhất trong khoảng thời gian này là sự tái cấu trúc nhận thức về giá trị. Khi DOGE được đưa vào các sàn giao dịch chính thống vào năm 2021, khi người sáng lập SHIB ẩn danh nhưng có thể khuấy động giá trị thị trường lên tới hàng tỷ đô la, tài chính truyền thống buộc phải xem xét lại bản chất của meme coin - như báo cáo "Tài sản Meme và Kinh tế Chú ý" được Viện Tiền điện tử MIT công bố vào năm 2021 đã chỉ ra: "Cơ chế thu hút giá trị của các tài sản như Dogecoin về cơ bản là chuyển đổi sự chú ý trên mạng thành mức giá thanh khoản. "Sự thay đổi nhận thức này đã đặt nền tảng quan trọng cho các thí nghiệm tài chính xã hội trong thời đại Web3 tiếp theo.
Lắng đọng/Tái cấu trúc ( 2022-2025 ) - Khi cơn sóng dữ đã qua, vàng thật mới lộ ra bản sắc; Trong thế giới đại tranh, cục diện cuối cùng cũng rõ ràng.
Bắt đầu từ năm 2022, thị trường meme coin đã chuyển từ cuồng nhiệt sang điều chỉnh sâu sắc với lý trí. Với sự sụp đổ của Terra vào tháng 5 năm 2022 làm mốc phân cách, đến sự trỗi dậy của tiêu chuẩn BRC-20 vào năm 2023, hệ sinh thái meme coin đang trải qua một cuộc tái định giá giá trị khắc nghiệt nhưng cần thiết.
Theo thống kê, tổng giá trị thị trường của meme coin đã giảm 82% trong năm 2022, nhưng các dự án hàng đầu như DOGE, SHIB vẫn giữ vị trí trong top 20 về giá trị thị trường. Trong một báo cáo mới từ trung tâm dữ liệu thị trường GameFi Chainplay có tiêu đề "Tình trạng Memecoin 2024" đã chỉ ra rằng "97% CÁC MEMECOIN ĐÃ CHẾT". Báo cáo cũng chỉ ra rằng: "Các nền tảng blockchain khác nhau thể hiện tỷ lệ chết meme coin khác nhau. Base đứng đầu với tỷ lệ chết 66.91%, tiếp theo là Solana với 54.03% và Ethereum với 36.59%."
Dù vậy, vẫn không thể xem nhẹ hoặc đoán già đoán non xem liệu meme coin đã đi đến hồi kết hay chưa. Thị trường tiền điện tử luôn đầy biến động, meme coin như một loại đặc sắc trong đó, càng khó có thể đánh giá bằng góc nhìn thông thường.
Như người đứng đầu tài sản số của Goldman Sachs đã nói: "Các dự án meme có thể huy động vốn sau năm 2023 phải chứng minh rằng chúng có khả năng nắm bắt giá trị lâu dài vượt ra ngoài sự đầu cơ đơn giản." Cũng như nhà nghiên cứu của a16z đã chỉ ra: "Mùa đông này đang lọc bỏ bong bóng đầu cơ, những gì còn lại sẽ là tài sản số thực sự có sức bền văn hóa." Cấu trúc tương lai có thể chứng minh: những đồng meme có khả năng vượt qua các chu kỳ cuối cùng sẽ trở thành cầu nối quan trọng giữa thế giới tiền điện tử và văn hóa đại chúng.
Phân khối tách rời, đào sâu vào các chi tiết quan trọng:
Đột phá/Khởi đầu (2013-2016)
Các loại coin ở giai đoạn này có thể được phân loại thành các nhóm chính dựa trên các yếu tố như vòng đời, mức độ hoạt động của cộng đồng, và sự thay đổi giá trị thị trường.
Hoa nở thoáng qua
Trong hệ sinh thái tiền điện tử này, vốn được thúc đẩy bởi đổi mới và phát triển nhanh chóng, các dự án thiếu sức sống bền vững chắc chắn chỉ có thể trở thành những khách qua đường vội vã. Chúng có thể thu hút sự chú ý của thị trường trong một khoảng thời gian nhất định, nhưng cuối cùng khó có thể thoát khỏi số phận "nhất thời". Mặc dù nở rộ trong khoảnh khắc, nhưng khó có thể duy trì được sức nóng lâu dài.
Mooncoin - Một giấc mơ "đặt chân lên mặt trăng" chưa hoàn thành
Là một đồng coin giải trí với khẩu hiệu "登月(To the Moon)", cuộc đời ngắn ngủi của nó lại không thể mang nổi tham vọng của câu chuyện vĩ đại này.
Nhìn lại quỹ đạo phát triển từ 2014 đến 2018, hiệu suất ban đầu của mooncoin có thể nói là ấn tượng: trong năm đầu ra mắt đã lập kỷ lục tăng trưởng trên 300% trong một ngày; lượng thảo luận trên cộng đồng Reddit trong một tháng đã vượt quá 5000 bài viết; hợp tác với các nền tảng trò chơi; thậm chí được gọi là "đồng tiền đùa giỡn nghiêm túc nhất".
Tuy nhiên, sau ánh hào quang là một khoảng lặng dài: Năm 2015, việc các sàn giao dịch chính thống gỡ bỏ đã khiến giá trị thị trường giảm hơn 90%; năm sau đó, các thành viên trong nhóm phát triển ẩn danh tuyên bố "ngủ vô thời hạn"; cho đến năm 2018, dự án mới có một chút ánh sáng trở lại - nhưng điều này không phải do sự đột phá của chính nó, mà nhờ vào hai yếu tố bên ngoài: một là sự phục hồi tổng thể của thị trường tiền điện tử; hai là việc SpaceX phóng tên lửa Falcon Heavy đã làm sống lại meme "To the Moon", video hài hước "Mooncoin đếm ngược lên mặt trăng" do các thành viên trong cộng đồng sản xuất đã vô tình thu hút được lưu lượng truy cập.
Thật tiếc là Mooncoin đã không nắm bắt được cơ hội cuối cùng này. Nhóm phát triển tuyên bố sẽ tạo ra một trò chơi metaverse "căn cứ trên mặt trăng" nhưng cuối cùng bản trắng cũng không được thực hiện, thậm chí cái gọi là "trò chơi metaverse" chỉ là một video trình diễn. Sau đó, với việc Bitcoin giảm 60% vào tháng 4 năm 2018, sự hứng thú của thị trường giảm sút, Mooncoin hoàn toàn biến mất khỏi sân khấu.
Fedoracoin(TIPS) - Một sự công nhận "quý ông" của một nhóm nhỏ
FedoraCoin(TIPS)được ra mắt vào ngày 22 tháng 12 năm 2013, với trọng tâm không phải là thị trường đại chúng, mà là nhắm chính xác vào cộng đồng subculture "Fedora-wearing neckbeard" trên Reddit. Sự định vị cực kỳ chuyên biệt này đã giúp nó nhanh chóng nổi tiếng trong các cộng đồng cụ thể ngay từ đầu, nhưng cũng đặt ra những rủi ro cho sự phát triển sau này.
Về mặt kỹ thuật, TIPS sử dụng thuật toán Scrypt phổ biến vào thời điểm đó, thiết kế hỗ trợ khai thác GPU khiến nó rất thân thiện với người dùng thông thường. Kiến trúc đơn giản và thực tiễn này đã giúp nó nhanh chóng tích lũy được một nhóm người ủng hộ trung thành trong giai đoạn đầu.
Trong khi đó, chỉ hai tháng sau khi ra mắt, diễn đàn con r/Fedoracoin trên Reddit đã thiết lập kỷ lục đáng kinh ngạc với số lượng thảo luận trong một ngày vượt qua 2000 bài viết, biến nó trở thành một trong những cộng đồng meme coin hoạt động sôi nổi nhất.
Tuy nhiên, niềm vui không kéo dài, TIPS nhanh chóng gặp phải tình huống tương tự như Mooncoin. Do thiếu các trường hợp ứng dụng thực tế, dự án này, được xây dựng trên các meme văn hóa phụ, luôn không thể vượt qua giới hạn của các biểu tượng văn hóa. Kể từ năm 2015, khi các sàn giao dịch lớn lần lượt gỡ niêm yết TIPS, tính thanh khoản của nó đã giảm mạnh. Từ việc sản phẩm này được định vị ban đầu để phục vụ cho một nhóm văn hóa phụ cụ thể có thể thấy rõ, mặc dù cách tiếp cận này phù hợp chính xác với người dùng mục tiêu, nhưng tính chất ngách này cũng khiến nó khó mở rộng ra thị trường rộng hơn và các hoạt động tiếp thị sau này.
Mặc dù vào năm 2018, khi thị trường tiền điện tử tổng thể ấm lên, giá TIPS đã từng tăng trở lại trong thời gian ngắn. Nhưng thật tiếc, giống như mooncoin, TIPS đã không thể tận dụng cơ hội này.
Trang này có thể chứa nội dung của bên thứ ba, được cung cấp chỉ nhằm mục đích thông tin (không phải là tuyên bố/bảo đảm) và không được coi là sự chứng thực cho quan điểm của Gate hoặc là lời khuyên về tài chính hoặc chuyên môn. Xem Tuyên bố từ chối trách nhiệm để biết chi tiết.
11 thích
Phần thưởng
11
9
Đăng lại
Chia sẻ
Bình luận
0/400
GateUser-9c0fe821
· 08-17 12:08
Ngồi vững giữ chặt, sắp To da moon 🛫
Xem bản gốcTrả lời0
GateUser-9c0fe821
· 08-17 12:07
Ngồi vững giữ chặt, sắp To da moon 🛫
Xem bản gốcTrả lời0
SadMoneyMeow
· 08-17 10:54
Ah ha, doge mãi mãi là thần
Xem bản gốcTrả lời0
GhostWalletSleuth
· 08-17 10:47
thế giới tiền điện tử早期đồ ngốc本đồ ngốc 现在活在doge和luna中的阴影里
Xem bản gốcTrả lời0
EthSandwichHero
· 08-17 10:44
DOGE mới là thần thánh mãi mãi!
Xem bản gốcTrả lời0
PretendingSerious
· 08-17 10:43
Bảng đã chạy trốn thì đã trở thành meme.
Xem bản gốcTrả lời0
SolidityNewbie
· 08-17 10:38
Lỗ tiền vào sân lỗ tiền ra sân～
Xem bản gốcTrả lời0
TrustlessMaximalist
· 08-17 10:38
Chuyên gia kỹ thuật chết cứng của shitcoin bị lỗ lớn
Lịch sử tiến hóa của Meme coin: từ sự cuồng nhiệt đến con đường tái cấu trúc thị trường hợp lý.
sự phát triển của meme coin: từ sự cuồng nhiệt đến sự tiến hóa thị trường hợp lý
Bài viết này hệ thống hóa quá trình phát triển của meme coin, thông qua phân tích các trường hợp điển hình và tiết lộ logic giá trị độc đáo của nó: khác với tài sản tài chính truyền thống, giá trị cốt lõi của meme coin thể hiện bằng "sức lan tỏa văn hóa × sự đồng thuận của cộng đồng", chứ không hoàn toàn phụ thuộc vào công nghệ hay giá trị thực dụng. Dựa trên các đặc điểm tiến hóa của nó, có thể chia thành ba giai đoạn phát triển chính:
1. Đào đất/Khởi đầu(2013-2016) - Tăng trưởng hoang dã, sóng lớn rửa trôi cát
Loại hoa nở trong đêm: độ hot ngắn hạn, thiếu nền tảng văn hóa, nhanh chóng tuyệt chủng. ( như Mooncoin, TIPS, Nyancoin)
Kiểu tướng thắng lợi mãi: biểu tượng văn hóa + cộng đồng thúc đẩy, sống lâu dài. ( như DOGE)
2. Ngủ đông/Bùng nổ ( 2017-2021) - Thời đại hợp đồng thông minh, đồng meme đón nhận sự biến đổi chất.
Hình dạng sao băng: Được thúc đẩy bởi đầu cơ, bong bóng vỡ nhanh chóng. ( như UET, HOGE)
Hằng tinh trường minh: mở rộng sinh thái, phá vỡ giới hạn. ( như ShibaSwap của SHIB )
Đột phá chuyển đổi: cố gắng đổi mới, nhưng bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố hạn chế, tiến triển chậm. ( như kế hoạch vũ trụ của FLOKI, sự liên kết chuỗi công cộng của SAMO )
3. Lắng đọng/Tái cấu trúc(2022-2025) - Sự trỗi dậy của câu chuyện mới, thị trường bắt đầu tái cấu trúc
Loại hình đầu cơ ngắn hạn: dựa vào các điểm nóng, rủi ro cực kỳ cao. ( như cơn sốt câu chuyện chính trị của TRUMP )
Động lực từ hệ sinh thái: Dựa vào chuỗi công khai, bùng nổ ngắn hạn. ( như WIF, BONK)
Đổi mới kể chuyện: AI + Meme, thổi phồng khái niệm, khủng hoảng niềm tin. ( như GOAT)
Biểu tượng văn hóa: IP nổi tiếng, độ hot ngắn hạn. ( như MOODENG)
Meme coin sẽ tiếp tục đối mặt với thử thách cân bằng "thổi phồng và thực chất", trong khi đổi mới công nghệ ( như AI, DeFAI ) và xây dựng cộng đồng sẽ trở thành những yếu tố then chốt. Mặc dù thị trường đang trải qua sự điều chỉnh, nhưng như một sản phẩm điển hình của kinh tế chú ý, meme coin vẫn sẽ giữ vị trí và ảnh hưởng độc đáo của mình trong lĩnh vực tiền điện tử.
Nhìn lại lịch sử, điểm lại mạch lạc:
Là một trong những sự tồn tại độc đáo nhất trong lĩnh vực tiền điện tử, meme coin vừa có thuộc tính văn hóa vừa có đặc điểm tài chính. Nhìn lại lịch sử của meme coin, cũng là đang nhìn lại lịch sử va chạm giữa văn hóa internet và tài chính đầu cơ.
Từ những câu chuyện đùa châm biếm ngay từ đầu, đến nay đồng meme đã chiếm được một vị trí trên thị trường, đồng meme đang dùng kinh nghiệm của nó để nói với chúng ta - trong thời đại hiện nay, có lẽ sự cộng hưởng văn hóa và niềm tin cộng đồng có thể thúc đẩy việc tạo ra giá trị hơn cả các bản white paper công nghệ. Khi thế giới tài chính truyền thống vẫn đang cố gắng tạo ra giá trị mới, đồng meme đã định hình lại nhận thức của mọi người về "giá trị" chính nó.
Trong thời đại mạng xã hội chi phối, tốc độ và cách thức lan truyền thông tin đã xảy ra sự thay đổi căn bản. Một meme nổi tiếng trên Reddit hoặc X có thể đạt hàng triệu lượt tiếp cận trên toàn cầu chỉ trong vài giờ, và sức mạnh của việc lan truyền theo cách virus này hiện nay đã được chuyển hóa thành giá trị tài chính. Meme coin như một phương tiện hoàn hảo cho sự chuyển hóa này, đã viết nên câu chuyện và huyền thoại của riêng mình trên trục tọa độ theo thời gian.
Phá đất/Mở nền(2013-2016) - Thời điểm đang phát triển, những người dũng cảm đứng vững trong sóng; nơi sóng lớn cuốn trôi, những người thất bại lặng lẽ rời khỏi sân khấu.
Thời kỳ này chứng kiến quá trình đổi mới nguyên thủy từ con số không đến một của meme coin, thể hiện một hệ sinh thái độc đáo nơi sự phát triển hoang dã và lựa chọn tự nhiên cùng tồn tại. Lấy sự ra đời của DOGE vào tháng 12 năm 2013 làm mốc khởi đầu tiêu biểu, đến năm 2016 khi công nghệ hợp đồng thông minh của Ethereum trưởng thành, tạo thành "thế kỷ sáng tạo" thuần khiết và chân thật nhất trong lịch sử phát triển của meme coin.
Về mặt kỹ thuật, trừ một số trường hợp ngoại lệ, hầu hết các đồng meme ở giai đoạn này đều dựa trên các nhánh mã của Bitcoin hoặc Litecoin.
Về hiệu suất thị trường, trong thời gian này, các đồng meme ra đời có chu kỳ hoạt động trung bình chỉ 11,7 tháng, nhưng những người sống sót như DOGE lại thể hiện sức sống đáng kinh ngạc.
Về mặt địa vị lịch sử, ý nghĩa nền tảng của giai đoạn này không thể bị đánh giá thấp. Thực tế, lịch sử đã cho chúng ta biết: sự đổi mới thực sự thường nảy sinh trong thời điểm chưa có quy tắc, và giai đoạn 2013-2016, một sân chơi chưa được hình thành hệ thống, chính là nơi đã bảo lưu những gen nổi loạn và tinh thần đổi mới quý giá nhất của thế giới tiền điện tử.
Ẩn nấp/Bùng nổ ( 2017-2021) - Trong những lúc thủy triều lên xuống, có những người thông minh nổi dậy; nơi phong vân biến đổi, dẫn dắt những người hùng thất bại trong cát.
Trong năm năm qua, thị trường đã chứng kiến sự chuyển mình của meme coin từ một văn hóa ngách đến tài sản tài chính chính thống. Với việc tiêu chuẩn ERC-20 được phổ biến vào năm 2017 làm mốc kỹ thuật, đến năm 2021, khi SHIB đạt giá trị thị trường lịch sử, meme coin đã hoàn thành sự biến đổi từ "trò đùa trên mạng" thành "mục tiêu đầu tư hiện tượng."
Về mặt kỹ thuật, sự trưởng thành của hợp đồng thông minh đã hoàn toàn tái cấu trúc logic phát hành của meme coin. Theo dữ liệu trên chuỗi Ethereum, hầu hết các meme coin ra đời từ năm 2017 đến 2021 đều chọn áp dụng tiêu chuẩn ERC-20 hoặc dựa vào các giao thức khác, giảm chi phí phát hành xuống dưới một phần nghìn ( so với phát triển trên chuỗi độc lập với hàng chục nghìn đô la ). Sự dân chủ hóa công nghệ như một con dao hai lưỡi đã sinh ra cơn sốt "mọi thứ đều có thể là meme", nhưng cũng đặt ra nguy cơ cạnh tranh đồng nhất.
Đồng thời, ở cấp độ kể chuyện thị trường, vào tháng 12 năm 2017, giá trị thị trường DOGE lần đầu tiên vượt qua 1 tỷ đô la Mỹ, trong khi vào thời kỳ cao điểm năm 2021, tổng khối lượng giao dịch của các đồng meme trong một ngày đã vượt qua 30 tỷ đô la Mỹ, chiếm 12,3% toàn bộ thị trường tiền điện tử. Đáng chú ý là, các đồng meme ra đời vào giai đoạn này có vòng đời được cải thiện rất nhiều so với giai đoạn trước.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng không phải tất cả các meme coin đều có tỷ lệ sống sót cao hơn và thời gian sống lâu hơn. Theo báo cáo nghiên cứu của chainplay, các dự án meme coin trung bình đều gặp phải trường hợp tử vong mỗi tháng vào năm 2020.
Xem xét toàn bộ lịch sử tiền điện tử, sự thay đổi sâu sắc nhất trong khoảng thời gian này là sự tái cấu trúc nhận thức về giá trị. Khi DOGE được đưa vào các sàn giao dịch chính thống vào năm 2021, khi người sáng lập SHIB ẩn danh nhưng có thể khuấy động giá trị thị trường lên tới hàng tỷ đô la, tài chính truyền thống buộc phải xem xét lại bản chất của meme coin - như báo cáo "Tài sản Meme và Kinh tế Chú ý" được Viện Tiền điện tử MIT công bố vào năm 2021 đã chỉ ra: "Cơ chế thu hút giá trị của các tài sản như Dogecoin về cơ bản là chuyển đổi sự chú ý trên mạng thành mức giá thanh khoản. "Sự thay đổi nhận thức này đã đặt nền tảng quan trọng cho các thí nghiệm tài chính xã hội trong thời đại Web3 tiếp theo.
Lắng đọng/Tái cấu trúc ( 2022-2025 ) - Khi cơn sóng dữ đã qua, vàng thật mới lộ ra bản sắc; Trong thế giới đại tranh, cục diện cuối cùng cũng rõ ràng.
Bắt đầu từ năm 2022, thị trường meme coin đã chuyển từ cuồng nhiệt sang điều chỉnh sâu sắc với lý trí. Với sự sụp đổ của Terra vào tháng 5 năm 2022 làm mốc phân cách, đến sự trỗi dậy của tiêu chuẩn BRC-20 vào năm 2023, hệ sinh thái meme coin đang trải qua một cuộc tái định giá giá trị khắc nghiệt nhưng cần thiết.
Theo thống kê, tổng giá trị thị trường của meme coin đã giảm 82% trong năm 2022, nhưng các dự án hàng đầu như DOGE, SHIB vẫn giữ vị trí trong top 20 về giá trị thị trường. Trong một báo cáo mới từ trung tâm dữ liệu thị trường GameFi Chainplay có tiêu đề "Tình trạng Memecoin 2024" đã chỉ ra rằng "97% CÁC MEMECOIN ĐÃ CHẾT". Báo cáo cũng chỉ ra rằng: "Các nền tảng blockchain khác nhau thể hiện tỷ lệ chết meme coin khác nhau. Base đứng đầu với tỷ lệ chết 66.91%, tiếp theo là Solana với 54.03% và Ethereum với 36.59%."
Dù vậy, vẫn không thể xem nhẹ hoặc đoán già đoán non xem liệu meme coin đã đi đến hồi kết hay chưa. Thị trường tiền điện tử luôn đầy biến động, meme coin như một loại đặc sắc trong đó, càng khó có thể đánh giá bằng góc nhìn thông thường.
Như người đứng đầu tài sản số của Goldman Sachs đã nói: "Các dự án meme có thể huy động vốn sau năm 2023 phải chứng minh rằng chúng có khả năng nắm bắt giá trị lâu dài vượt ra ngoài sự đầu cơ đơn giản." Cũng như nhà nghiên cứu của a16z đã chỉ ra: "Mùa đông này đang lọc bỏ bong bóng đầu cơ, những gì còn lại sẽ là tài sản số thực sự có sức bền văn hóa." Cấu trúc tương lai có thể chứng minh: những đồng meme có khả năng vượt qua các chu kỳ cuối cùng sẽ trở thành cầu nối quan trọng giữa thế giới tiền điện tử và văn hóa đại chúng.
Phân khối tách rời, đào sâu vào các chi tiết quan trọng:
Đột phá/Khởi đầu (2013-2016)
Các loại coin ở giai đoạn này có thể được phân loại thành các nhóm chính dựa trên các yếu tố như vòng đời, mức độ hoạt động của cộng đồng, và sự thay đổi giá trị thị trường.
Hoa nở thoáng qua
Trong hệ sinh thái tiền điện tử này, vốn được thúc đẩy bởi đổi mới và phát triển nhanh chóng, các dự án thiếu sức sống bền vững chắc chắn chỉ có thể trở thành những khách qua đường vội vã. Chúng có thể thu hút sự chú ý của thị trường trong một khoảng thời gian nhất định, nhưng cuối cùng khó có thể thoát khỏi số phận "nhất thời". Mặc dù nở rộ trong khoảnh khắc, nhưng khó có thể duy trì được sức nóng lâu dài.
Mooncoin - Một giấc mơ "đặt chân lên mặt trăng" chưa hoàn thành
Là một đồng coin giải trí với khẩu hiệu "登月(To the Moon)", cuộc đời ngắn ngủi của nó lại không thể mang nổi tham vọng của câu chuyện vĩ đại này.
Nhìn lại quỹ đạo phát triển từ 2014 đến 2018, hiệu suất ban đầu của mooncoin có thể nói là ấn tượng: trong năm đầu ra mắt đã lập kỷ lục tăng trưởng trên 300% trong một ngày; lượng thảo luận trên cộng đồng Reddit trong một tháng đã vượt quá 5000 bài viết; hợp tác với các nền tảng trò chơi; thậm chí được gọi là "đồng tiền đùa giỡn nghiêm túc nhất".
Tuy nhiên, sau ánh hào quang là một khoảng lặng dài: Năm 2015, việc các sàn giao dịch chính thống gỡ bỏ đã khiến giá trị thị trường giảm hơn 90%; năm sau đó, các thành viên trong nhóm phát triển ẩn danh tuyên bố "ngủ vô thời hạn"; cho đến năm 2018, dự án mới có một chút ánh sáng trở lại - nhưng điều này không phải do sự đột phá của chính nó, mà nhờ vào hai yếu tố bên ngoài: một là sự phục hồi tổng thể của thị trường tiền điện tử; hai là việc SpaceX phóng tên lửa Falcon Heavy đã làm sống lại meme "To the Moon", video hài hước "Mooncoin đếm ngược lên mặt trăng" do các thành viên trong cộng đồng sản xuất đã vô tình thu hút được lưu lượng truy cập.
Thật tiếc là Mooncoin đã không nắm bắt được cơ hội cuối cùng này. Nhóm phát triển tuyên bố sẽ tạo ra một trò chơi metaverse "căn cứ trên mặt trăng" nhưng cuối cùng bản trắng cũng không được thực hiện, thậm chí cái gọi là "trò chơi metaverse" chỉ là một video trình diễn. Sau đó, với việc Bitcoin giảm 60% vào tháng 4 năm 2018, sự hứng thú của thị trường giảm sút, Mooncoin hoàn toàn biến mất khỏi sân khấu.
Fedoracoin(TIPS) - Một sự công nhận "quý ông" của một nhóm nhỏ
FedoraCoin(TIPS)được ra mắt vào ngày 22 tháng 12 năm 2013, với trọng tâm không phải là thị trường đại chúng, mà là nhắm chính xác vào cộng đồng subculture "Fedora-wearing neckbeard" trên Reddit. Sự định vị cực kỳ chuyên biệt này đã giúp nó nhanh chóng nổi tiếng trong các cộng đồng cụ thể ngay từ đầu, nhưng cũng đặt ra những rủi ro cho sự phát triển sau này.
Về mặt kỹ thuật, TIPS sử dụng thuật toán Scrypt phổ biến vào thời điểm đó, thiết kế hỗ trợ khai thác GPU khiến nó rất thân thiện với người dùng thông thường. Kiến trúc đơn giản và thực tiễn này đã giúp nó nhanh chóng tích lũy được một nhóm người ủng hộ trung thành trong giai đoạn đầu.
Trong khi đó, chỉ hai tháng sau khi ra mắt, diễn đàn con r/Fedoracoin trên Reddit đã thiết lập kỷ lục đáng kinh ngạc với số lượng thảo luận trong một ngày vượt qua 2000 bài viết, biến nó trở thành một trong những cộng đồng meme coin hoạt động sôi nổi nhất.
Tuy nhiên, niềm vui không kéo dài, TIPS nhanh chóng gặp phải tình huống tương tự như Mooncoin. Do thiếu các trường hợp ứng dụng thực tế, dự án này, được xây dựng trên các meme văn hóa phụ, luôn không thể vượt qua giới hạn của các biểu tượng văn hóa. Kể từ năm 2015, khi các sàn giao dịch lớn lần lượt gỡ niêm yết TIPS, tính thanh khoản của nó đã giảm mạnh. Từ việc sản phẩm này được định vị ban đầu để phục vụ cho một nhóm văn hóa phụ cụ thể có thể thấy rõ, mặc dù cách tiếp cận này phù hợp chính xác với người dùng mục tiêu, nhưng tính chất ngách này cũng khiến nó khó mở rộng ra thị trường rộng hơn và các hoạt động tiếp thị sau này.
Mặc dù vào năm 2018, khi thị trường tiền điện tử tổng thể ấm lên, giá TIPS đã từng tăng trở lại trong thời gian ngắn. Nhưng thật tiếc, giống như mooncoin, TIPS đã không thể tận dụng cơ hội này.